Onderzoekers gaan strijd aan met vorm van ernstige depressie

Onderzoekers willen een betere detectie van een immuungerelateerde vorm van ernstige depressie ontwikkelen voor huisartsen en een effectievere behandeling voorstellen. De huidige behandelmethodes voor een ernstige depressie blijken namelijk onvoldoende. Tot 60% van de patiënten verbetert niet na twee behandelingen met eerstelijns antidepressiva. Zowat één derde van alle patiënten kampt met een depressietype dat wordt veroorzaakt door een té actief immuunsysteem en vereist een specifieke aanpak. Binnen het ‘INSTA-MD’-project werken de Universiteit Antwerpen en het Universitair Psychiatrisch Centrum Duffel in samenwerking met de KU Leuven, de Vrije Universiteit Brussel en het UMC Amsterdam aan een oplossing. Het project krijgt zo’n 1,2 miljoen euro steun van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO).

Wie de diagnose van majeure of ernstige depressie krijgt, ervaart depressiesymptomen in een eenmalige periode die kan duren van een aantal weken tot eventueel jaren. Een ontregeld immuunsysteem kan zowel een kenmerk als een oorzaak van ernstige depressie zijn. Zo’n 30% van wie kampt met een ernstige depressie vertoont een type dat wordt veroorzaakt door een té actief immuunsysteem. Het lichaam vecht letterlijk tegen zichzelf. Het is geweten dat dit type slecht reageert op een standaardbehandeling en een gerichte aanpak vereist.

Snellere detectie door huisartsen

Een succesvolle behandeling start met een tijdige detectie en een juiste diagnose.

Binnen het ‘INSTA-MD’-project zal een test worden gedaan op basis van het C-creatief proteïne, een gemakkelijk toegankelijke immuunmerker die deze vorm van immuungerelateerde depressie kan ontdekken en de respons op een specifieke behandeling kan voorspellen. Wanneer één of meer eerstelijnsbehandelingen falen, kan de huisarts zelf deze test uitvoeren. Hiermee zullen zij sneller een diagnose kunnen stellen zonder dat een verwijzing naar de psychiater nodig is. Wachttijden en honoraria voor specialisten kunnen zo vermeden worden.

Prof. dr. Manuel Morrens, hoogleraar Universiteit Antwerpen en academisch diensthoofd UPC Duffel

Effectievere behandeling

Minocycline en Celecoxib zijn medicatie die gebruikt worden in de behandeling van infecties als gevolg van een ontregeld immuunsysteem, zoals huidinfecties, luchtweginfecties, syfilis, gewrichtspijn of artritis.

Uit recente studies blijken deze ontstekingsremmers ook heilzaam te zijn in de behandeling van de immuungerelateerde vorm van depressie. In het ‘INSTA-MD’-project gaan we het gebruik van deze medicatie verder onderzoeken op hun doeltreffendheid, als aanvullende behandeling op antidepressiva.

Dr. Livia De Picker, postdoctoraal onderzoeker Universiteit Antwerpen en psychiater UPC Duffel

Aan het onderzoek zullen zo’n 240 patiënten met ernstige depressie deelnemen, patiënten bij wie eerdere klassieke behandelingen faalden. Aanbevelingen zullen worden verspreid onder onderzoekers, clinici, verzorgers en patiënten in Vlaanderen, België en Europa. Finaal zullen ook Europese richtlijnen worden ontwikkeld. Het project krijgt zo’n 1,2 miljoen euro steun van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO).

Wil je deelnemen aan deze studie?

Voor deze studie zijn we op zoek naar 240 patiënten die momenteel kampen met een depressie en die onvoldoende reageren op een behandeling met klassieke antidepressiva. Heb je interesse in deelname of wil je meer informatie over deze studie, dan kan je terecht op de projectwebsite INSTA-MD.

In de media